Schatten van de Snoge

De Portugese gemeente heeft een van de belangrijkste Joodse erfgoedcollecties ter wereld. De ceremoniële objecten, prenten en manuscripten zijn van een onschatbare waarde. De ceremoniële objecten worden tot op de dag van vandaag gebruikt. Een deel is tentoongesteld in de zogeheten Schatkamers van de Snoge.

Torarollen
De gemeente bezit 66 Torarollen. De oudste dateert uit de veertiende eeuw en werd geschonken door de eerste rabbijn van de gemeente, Uri ben Joseph haLevi.

Zilverwerk
De Esnoga heeft een bijzondere zilvercollectie. Voor de versiering van de Torarollen zijn er zilveren siertorens en kronen. Er zijn ponteiro’s (een jad om de tekst op de rol aan te wijzen), bekers en kandelaars voor de sjabbat en kannen en schalen die worden gebruikt voor de handenwassing van de kohaniem (priesters). Voor een barmisva wordt een gouden ponteiro gebruikt. Tijdens Poeriem komen de zogeheten Tartas-schalen tevoorschijn, de zilveren kommen waarmee tsedaka (goede giften) worden opgehaald.

Textiel
De collectie textiel omvat bijna zeshonderd objecten. Een deel is bedoeld om de Torarollen mee aan te kleden en te beschermen: sandals, zijden wikkels die om de rollen worden gewikkeld, faixes, kleine wikkels om de rollen mee vast te binden en capas, Toramantels. De seferdekjes, ook presidentskleedjes genoemd, worden gebruikt om de rol mee af te dekken als er niet uit wordt gelezen. Veel van de objecten zijn door de eeuwen heen door gemeenteleden geschonken ter ere van bijzondere gelegenheden, een traditie die tot op de dag van vandaag bestaat.

Boeken
Een kleine selectie van de manuscripten en unica uit de bibliotheek van Ets Haim wordt tentoongesteld. In de vitrine zijn regelmatig andere objecten te zien.

Foto’s: Collectie Joods Historisch Museum, Amsterdam, Peter Lange